وسله وال اربكيان، بزګران ځوروي

د تاوتريخوالي په ډيريدو سره، په كليو او په سرحدي سيمو كې د اربكیانو په نامه يوه ډله جوړه شوې چې قومي مليشې نوميږي. ظاهراً دا ډله په كليوالو او سرحدي سيمو كې د امنيت د ټينګيدو مسووليت لري، خو دا ډله نه يوازې دا چې د امنيت په راوستلو كې ناكامه ده بلكې په خپله د ناامنۍ يوه برخه ګرځيدلې او د بزګرانو ژوند په غير انساني توګه تهديدوي.

بزګران دا وخت د څو ستمونو لاندې ژوند كوي. يو د ناټو د بمبارۍ او د وژنې او تهديدونې ستم دى، بل يې د طالبانو د زورولو او د ذكات او عشر د راټولولو ستم، دريم يې هم د دولتي چارواكو ناوړه او له فساد او رشوت ډك چلند، څلورم يې د جنګسالارانو، اربابانو او خانانو د اجارې راټولو ستم او وروستې يې هم د اربكيانو د غلا، ځورونې او د عشر راټولونې ستم.

هغه دولت چې د پرديو حمايت ولري، نه يوازې دا چې نشي كولاى كارګرانو، دهقانانو، ښوونكو، ټيټ رتبه مامورينو، كسبګرو او نورو زياركښانو لپاره خدمت وكړي، بلكې د دې خان او هغه خان او جنايت سالار د خوښـۍ او د ملاتړ د لاسته راوړلو لپاره كوښښ كوي، د اربكیانو په شان ظالمان جوړ او زمونږ د هيواد زياركښان وځپي.

كندز، د هيواد يو له هغو ولايتونو څخه دې چې ځايي خلك يې د هیواد د نورو سیمو په څیر د اربكيانو له جنايتونو څخه پوزې ته راغلي دي. دا وخت د دې ولايت په خان آباد، ارچي، چاردره، قلعه زال او نورو ولسواليو كې اربكيان ټوپك په اوږو لري. دوي دوه كاله وړاندې له پخواني مجاهدينو څخه رامنځته شول (هغه کسان چې په لوټ او تالان کې یې نړۍ حیرانه کړې وه). دا وخت يوازې په خان آباد ولسوالۍ كې د اربكيانو د قومندانانو شمير ۱۵۳۰ تنو ته رسيږي چـې هــر يو لســګونه وسله وال  
كسان لري.

دا اربكيان، چې اوس خلكو او په ځانګړي توګه دهقانانو ته په سرخوږي اوښتي، په انسان وژنه، غلا او لوټ كې لاس لري او له همدې امله په سلګونو خلكو د دوې له ويرې خپل كلي پريښودي دي. اربكيان په حقيقت كې د تيرو جګړه مارو هغه نيمه قانوني ځواك دى چې وسله ورته دولت وركړې او په خپل خوښه له دهقانانو ذكات او عشر راټولوي او كه چيرې كوم دهقان د عشر له ورکولو څخه ډډه وکړي، نو دغه اربكيان يې د طالبانو د ملاتړي په نوم ځوروي، له كوره يې پيسې غلا كوي، درمندونو ته يې اور اچوي او بيلابيلې ستونزې ورته پيدا كوي.

پيام تسليت به مناسبت درگذشت زنده ياد داد نوراني، انسان مبارز و مردم دوست كشور

با تأسف و اندوه فراوان در شام 22 سرطان 1390 اطلاع حاصل نمودیم كه زنده ياد دادنوراني مدير مسوول نشريه «پيشرو» و مرد آزاديخواه كشور در اثر سكته قلبي در شفاخانۀ وزير محمد اكبرخان، چشم از جهان بست و دوستان و عزيزانش را به سوگ نشاند.

انجمن اجتماعي زحمتكشان افغانستان با شناخت كاملي كه از اين شخصيت گرانمايه كشور داشت، مرگ او را نه تنها به حيث نويسنده توانا و شاعر مردمي بلكه به حيث نزديكترين دوست زحمتکشان كشور كه جايگاه ويژه اي در قلب آنان كسب كرده بود، یک ضايعۀ بس بزرگ ميداند و با باور کامل گفته می توانیم که مردم زحمتکش افغانستان بخصوص کارگران و دهقانان که هر روز قربانی جنایت های گوناگون می شوند، با درگذشت این مبارز، یکی از حامیان صدیق خود را از دست داده است.

وقتی اولین شمارۀ «زیار» به نشر رسید، زنده یاد دادنورانی از آن استقبال نموده و با علاقمندی فراوان ابراز داشت که از هیچگونه کمک و تلاش جهت غنامندی «زیار» دریغ نخواهد کرد. انجمن اجتماعی زحمتکشان افغانستان ضمن ستایش و تمجید از مبارزات و كارنامه هاي روشن اين انسان شجاع و طرفدار واقعی زحمتکشان، خود را در غم و اندوه خانواده، دوستان و هوادران او شریک دانسته و درگذشت اش را به تمامی زحمتکشان عزیز تسلیت گفته و راه او را درخشان و پر رهرو می خواهد.

یاد این حامی صدیق زحمتکشان گرامی باد!

هيئت رهبري انجمن اجتماعي زحمتكشان افغانستان

دهقانان زحمتکش ورس، در فقر و بدبختی به سر می برند

ورس از جمله ولسوالی های دور افتاده ی ولایت بامیان می باشد که قریه های ورزنگ، تسور، پجندور و لیگان آن هم سرحد با ولایت دایکندی می باشد. این مناطق از مرکز ولسوالی فاصله زیاد دارند و در صورتیکه بخت یاری کند و موتری پیدا شود باید هفت الی هشت ساعت راه رفت تا به مرکز ولسوالی رسید و اگر کدام مریضی عاجل مثل اپندکس یا تکلیف ولادی پیش آید مریض باید خود را به دست سرنوشت بسپارد و با زندگی وداع بگوید، البته مریضی که مربوط به خانواده زحمتکشان باشد که از ابتدایی ترین امکانات زندگی امروزی بی بهره اند، در حالیکه آنانیکه از صد راه چتل و کثیف سرمایه اندوخته اند در این مورد هیچ مشکلی ندارند.

اقتصاد این ولسوالی بر مالداری و زراعت استوار است. مالداری و زراعت نیز بستگی به مقدار بارندگی دارد. از آنجائیکه در فصل تابستان اکثراً خشکسالی می باشد، دهقانان نادار و فقیر و ستمدیده این ولسوالی از زمین خود حاصلی نمی گیرند که حداقل معیشت شان را تامین کرده بتوانند. در بهار که آب فراوان است، ولی چون دولت فعلی هیچ احساسی برای انجام خدمت به دهقانان زحمتکش را در ضمیر و روانش ندارد، آب این منطقه به دریای هلمند ریخته و پس از آن ایران را سیراب می کند، در حالیکه هم در هلمند، هم در نیمروز و هم در ولسوالی ورس، هزاران دهقان به خاطر خشکسالی، حاصل خوب بدست نمی آورند و زندگی را با فقر و مشقت میگذرانند.

 مردم ولسوالی ورس مثل سایر زحمتکشان افغانستان در فقر و بدبختی مطلق زندگی نموده و با وجود اینکه برای لقمه نانی شب و روز جان می کنند، با آن هم زندگی بخور نمیر شان را چرخانده نمیتوانند؛ لذا اکثر فامیل ها مجبور اند عزیزان و جوانان شان را به ایران روان کرده تا برای شان لقمه نانی پیدا کنند که برخورد کثیف آخوندهای ایران قصه هایی دارد که خوبست در یک فرصت دیگر از زبان خانواده های دهقان این منطقه انعکاس یابد.

 زنان دهقانان ورس نیز زنان با همت و شجاع اند و دوشادوش همسران شان در کارهای زراعی و مالداری و مرغداری سهم می گیرند و چشم براه کمکهای دیگران نیستند. آنان باور دارند که باید با پاهای خود شان راه بروند، فلهذا زنان این منطقه در کنار دهقانی در تولید صنایع دستی مثل نمد، برک، جوراب بافی، دستکش بافی، جاکت بافی، خامک دوزی وغیره مصروف هستند. با وجود این همه زحمت و کار، زنان دهقانان نیز در فقر بسر می برند، چون محصولات دستی ایکه این زنان غیور با هزار مشقت و سختی می سازند، از طرف پولداران این منطقه به قیمت ناچیز خریداری می شود و بعد در بازارهای بزرگ به قیمت بلند به فروش می رسد و فایدۀ اصلی را این پولداران به جیب خود می زنند.

زحمتکشان، قربانیان اصلی مواد مخدر

کشت کوکنار، یکی از محصولاتی است که با تجاوز سوسیال امپریالیزم شوروی در مناطقی از کشور ما رواج یافت و بعد در جریان جنگ های تنظیمی به ولایات دیگر نیز گسترش یافت که با آمدن طالبان به یکی از محصولات پر درآمد تبدیل شد. دهقانان کشور ما که در سالیان گذشته به خاطر جنگ ها و زورگویی های جنگ سالاران منطقه،  زمین های شان را ترک گفته بودند پس از برگشت با زمین هایی روبرو شدند که تقریباً به دشت خشک تبدیل شده بود. کاریز های شان خشکیده بود، جویچه ها از میان رفته بود و کشت گندم و سایر محصولات دیگر نه تنها فایده ای برای دهقانان نداشت، بلکه به زیان آنان تمام می شد، بنابرین آنان به زرع کوکنار رو آوردند، به زرعی که نخستین قربانیانش، خود دهقانان هستند.

بر اساس گزارشی که سازمان ملل متحد به تاریخ 8 اسد امسال منتشر ساخت، در سال 2009 عاید تریاک افغانستان از 68 ملیارد دالر عاید جهانی، 61 ملیارد دالر بود که فقط 3 درصد آن به دهقانان می رسد و باقیمانده به جیب مافیای مواد مخدر، سرمایه داران و قاچاقبران ریخته می شود. دهقانان با وجودیکه بیشترین کار و انرژی را برای این کشت به مصرف می رسانند، از این کشت کمترین عاید دارند، در حالی که چنانچه یادآوری شد قربانیان اصلی این کشت هستند.

دهقانان، زنان دهقانان و فرزندان دهقانان کسانی هستند که باید تریاک را نشتر بزنند. در زمان نشتر زدن اکثراً آنرا می چشند تا کیفیتش را معلوم کنند. زنان دهقانان بخاطریکه بتوانند در مزرعه کار کنند، ناچار هستند به اطفال شان تریاک بخورانند تا به خواب بروند و فرزندان دهقانان نیز در نشتر زدن و جمعاوری به مرور زمان معتاد می شوند. این اعتیاد سبب می شود تا آهسته آهسته آنان به نیروی عاطل تبدیل شوند. در عین زمان، در حاضر در افغانستان بیشتر از 1.5 ملیون معتاد موجود است که اکثریت مطلق آنان مربوط به طبقات زحمتکش کشور ما هستند، یا فرزندان دهقانان هستند، یا هم کارگران و یا هم کسبه کاران و ماموران پائین رتبه. اگر به دریای کابل، پل سوخته و سایر مناطقی که معتادان در آنجا گرد هم می آیند، سری زده شود، دیده می شود که همه معتادان مربوط به خانواده هایی به شدت فقیر و نادار جامعۀ ما هستند.

پس  دهقانان عزیز ما باید بدانند که با این کشت فایدۀ اصلی را به کسانی می رسانند که بر سرنوشت آنان بازی می کنند، فایدۀ اصلی را به آنانی می رسانند که همین اکنون طیاره های شان بر زمین و کاشانه و اولاد شان بم می ریزند و آنان را قتل عام می کنند، ولی خود فایدۀ ناچیزی از آن می برند که در مقایسه با قربانی ایکه از دهقانان و فرزندان آنان می گیرد، بسیار و بسیار ناچیز است.

د کارګرې طبقې اتل

جان لنون

له کومې شیبې چې نړۍ ته راځې

 تا اړ کوي چې ځان سپک وګڼې

د فکر کولو وخت تا ته نه درکوي

د بدن دردونه دې دومره لمبې وهي

چې نور یې آن احساسولی نشې.

په کور کې دې ځوروي او په ښوونځي کې دې وهي

که هوښیار واوسې، له تا نه کرکه کوي

 او که ناپوه واوسې، سپک دې ګڼي

دومره اطاعت کوې چې بالاخره لیونی کیږې

 خو د دوې پر قوانینو نه پوهیږې

کله چې دې شل کاله شکنجه کړي

او سرې سترګې درښکاره کړي

دومره ډارن کیږې

 چې نور آن د خپلو لاسونو او پښو اختیار نلرې.

درته وایي چې لا ته د لوړو ځایونو وړتیا نلرې

که غواړې چې ته هم د بډایه او شتمنو په شان واوسې

نو شرط یې دا دی چې پر شونډو دې خندا وي او انسانان ووژنې

که غواړې چې اتل واوسې، نو زما په لاره رهي شه

که غواړې چې اتل واوسې، نو یوازې زما په لاره رهي شه

څه خوند لري د کارګرې طبقې اتل کیدل!

زنان افغانستان، زحمتکش ترین زنان دنیا

زنان افغانستان از جملۀ زحمتکش ترین زنان دنیا به حساب می روند، زیرا هر نوع ستم بر آنان روا داشته می شود و از حقوق ابتدایی انسانی خویش محروم می باشند. زنان در دهات و شهرها مشغول کار بوده و بار سنگین کارها را بر شانه میکشند. زنان زحمتکشان نیز مانند مردان شان تحت ظلم و ستم قرار داشته و مجبور اند دوشادوش مردان به کارهای مختلف جهت اعاشۀ خانواده بپردازند. زنان در شهرها و دهات مصروف کار می باشند.

زنان در کنار اینکه تحت ستم کارفرما و صاحب دفتر و کارخانه قرار دارند، مردان نیز بر آنان ستم روا می دارند. چون سطح سواد و آگاهی در جامعۀ ما بسیار نازل است، از این لحاظ بسیاری از مردان به کار، فعالیت و نقش زنان در اجتماع اهمیتی قایل نمی شوند و آنان را ناقص العقل می دانند. در حالیکه اگر به زنان فرصت داده شود، می توانند با هر نوع مشکلات دست و پنجه نرم کرده و تغییر بزرگی را در جامعه به بار آورند. به این خاطر زنان افغانستان نسبت به تمام زنان دنیا در وضعیت بد زندگی قرار دارند. زنان افغانستان همه روزه شاهد از دست دادن جگرگوشه های شان به اثر انفجار، انتحار و بمباران می باشند و با این هم بعضی از مردان کوتاه فکر این قربانی زنان را نادیده گرفته و آنان را نصف مردان می دانند.

سازمان های مختلف در افغانستان به نام زنان مصروف کار اند که بسیاری آنها نتوانسته اند کاری را برای زنان انجام دهند. بعضی از این سازمان ها از نام زن استفاده کرده و سازمان های زنان را مانند انجوها به خاطر پیدا کردن پول مورد استفاده قرار می دهند. این نوع سازمان ها به نوبۀ خود خیانت بزرگی را در حق زنان روا داشته و با این کار خود به زنان توهین می کنند.

جای بسیار تأسف است که در بسیاری از تلویزیون های افغانستان، سریال های بسیار مبتذل هندی را نمایش می دهند که  نقش زنان در آنها اکثراً منفی نشان داده شده است. مالکان این تلویزیون ها با پخش این سریال ها به نوبۀ خود به زنان ما که زحمتکش ترین زنان دنیا هستند، توهین می کنند. این سریال ها زنان را به اشکال مختلف زشت، شیطان، بدکاره و غیرقابل اعتماد نشان می دهند. نقش رسانه ها و تلویزیون ها در آگاهی دادن به مردم و مخصوصاً انعکاس مثبت نقش زنان در جامعه بسیار مهم و اساسی است، اما متأسفانه اکثر این رسانه ها در دست کسانی قرار دارند که مدافع حقوق زحمتکشان نیستند.

زنان زحمتکش و کارگر ما در فابریکه ها و موسسات صنعتی دیگر مصروف کار می باشند و از عرق جبین و آبلۀ کف دست خود مصارف زندگی خود را تأمین میکنند. باید اتحادیه های کارگری و اتحادیه های زحمتکشان برای زنان و مردان کارگر توسط خود زحمتکشان و کارگران ایجاد شود تا بتوانند با قوت و به شکل متحدانه در راستای به دست آوردن حقوق زحمتکشان و کارگران کار نمایند، از حقوق حقۀ شان دفاع نمایند و نگذارند که زحمت کار و عرقریزی شان به دست یک اقلیت مفتخور و بیگانه پرست بیفتد.

دختران دایکندی زحمت می کشند ولی قربانی خشونت اند

دایکندی، یکی از ولایات دور افتاده و عقب نگهداشته کشور ماست. مردم این ولایت را اکثراً دهقانان زحمتکش می سازد. خانواده هایی که در این ولایت زندگی می کنند، با مشقت و رنج فراوان زندگی شان را می گذرانند. در این میان دختران که در کارهای خانه از قبیل پاککاری، آشپزی، لباس شویی، مهمانداری و سایر امور خانه داری زحمت می کشند و در عین زمان مصروف کارهای تولیدی بخصوص صنایع دستی می باشند، قربانی خشونت و خرافاتی می شود که توهین به کرامت انسانی به شمار میرود.

این خشونت و خرافات را اکثراً پولداران این ولایت دامن می زنند. پولداران در این ولایت کوشش می کنند که دختران را با قیمت بسیار زیاد بنام عروسی، "خریداری" نمایند. حتی دیده می شود که گاهی گاو، بز، خر و سایر حیوانات برای ارزشدهی دختران زحمتکش این ولایت در مراسم عروسی مورد استفاده قرار می گیرد. مثلاً در ولسوالی کیتی ولایت دایکندی ما با وضعیتی روبرو هستیم که انسان با دیدن آن حیران می ماند. در این ولسوالی هر روز قیمت دختر برای عروسی زیاد شده می رود که این کار سبب فرار و خودکشی دختران در این ولسوالی گردیده است. در سال گذشته در حدود 18 قضیۀ سَم خوری نزد داکتر شجاعی مراجعه نموده و دوسیۀ فرار چندین دختر با مردانی که زن هم داشته اند، در این ولسوالی ثبت می باشد، مثلاً طیبه از بندی سی، گل از سری تمران، گلپذیر از کومی، روزه از پشتان، کیمیا از بندی سی، صابره و طلا از کهنه ده، دختران جوانی هستند که به خاطر گریز از عروسی های فروشگونه با مردانی که خانم نیز داشته اند، فرار کرده اند.

در اکثر مناطق ولسوالی فوق و بالاخص در قرای کیتی، تمران، کومی، کیسو و غیره قیمت بلند عروسی دختران شکل رقابت تجاری را اختیار کرده است و دختران به سن های بین 12 و 14 سال به قیمت های متفاوت در بدل پنج، ده و دوازه لک افغانی و یا هم گاو، بز، خر، گوسفند، اسپ و موتر معامله می شوند. اگر دختری از خانواده پولدار و مقبول باشد و در عین زمان سواد داشته باشد، قیمت آن بالاتر از همه است. بطور مشت نمونه خروار می توان از خویشاوندی افراد سرشناس کومی علیا و سفلی نام برد که در آن پدر دختر شش لک افغانی گله (طویانه) و چهار لک افغانی مهریه دخترش را تعیین نمود؛ به گفتۀ مردم محل این عمل در حالی صورت میگیرد که چندی قبل پدر همین دختر، مردی را به جرم بالا گفتن مهریه دخترش در روز عروسی دخترش در بین مردم محل با سیلی میزند و میگوید «شریعت مهریه زیاد را جایز نمی داند».

همین طور، فردیکه فعلاً ملای برحال مدرسۀ دینی "تمران" است، از خواستگاری دختر دوازده ساله اش دوازده لک افغانی مطالبه نموده که نیم آن پول نقد و نیم متباقی اش به اسم معامله شامل گاو، خر،کمپل، موتور، بز، گوسفند وغیره می شود. چنانچه گفتیم از آنجائیکه در این ولایت نزدیک به 90 درصد مردم دهقان هستند و دهقانان آنقدر پول ندارند که برای مراسم عروسی پسران شان بپردازد، لذا اولادهای شان ناگزیز می شوند که به خاطر پیدا کردن پول راه ایران را بگیرند که با برگشت، نه تنها که پولی آورده نمی توانند بلکه اکثراً معتاد بر میگردند.

این مسابقه بلند بردن قیمت عروسی دختران که از طرف پولداران و زمینداران تشویق می شود، به طرز پنهانی هدفی را دنبال می کند. از آنجائیکه دهقانان نمی توانند برای عروسی صدها هزار افغانی بپردازند، یا ناچار می شوند که فرزندان شان به ایران برود و یا هم باید توته زمینی را که دارند به گرو و یا هم به فروش برسانند، تا بتوانند عروسی فرزندان شان را سروسامان دهند. و واضح است که زمین را در جایی که اکثریت را دهقانان و زحمتکشان می سازد، به غیر از خانان و اربابان پولدار که حمایت های تنظیمی و دولتی نیز دارند، فرد دیگری خریده نمی تواند و دهقان مجبور است که زمین خود را بر این ظالمان بفروشد و خود فرزند و اولادش را گرفته به شهرها مراجعه کند و به جای دهقانی به کارگری بپردازد.

 دولت فعلی، که فقط قانون پشت قانون چاپ می کند، عملاً نمی تواند کوچکترین خدمتی برای این دختران زحمتکش که قربانی خشونت هستند، انجام دهد. زیرا دولت فعلی دولت پولدارها، تاجران، اربابان و خان ها، جنگسالاران و افراد زورگو می باشد و از اینان حمایت میکند.

کارګران کورونه جوړوي، خو په خپله کورونه نه لري

زموږ په هیواد کې دا یوازی کارګران، بزګران او په مجموعی ډول زیارکښان دي چې له ټولو ډیر زحمت باسي، په هر کار اخته دي، کرهنیز محصولات کري، سرکونه جوړوي، کورونه آبادوي، د تفریح پارکونه ودانوي، د ښار پاککاري کوي، ویالې پاکوي، ډوډۍ پخوي، موټرې چلوي، روغتونونو کې کار کوي، په بیلابیلو ادارو کې په ټیټو چوکیو دنده تر سره کوي  او که چیری همدا زیارکښان یوه ورځ کار ونکړي نو ټول شیان به په ټپه ودریږي او ټولنه به له ډیرو ستونزو سره مخامخ شي.

که چیرې سهار وختي د افغانستان د لویو ښارونو څلور لاریو ته ووځو نه په زرګونو داسې کارګران به ووینو چې د کار په تمه ناست دي څو ورته کار پیدا شي. په دې کارګرانو کې د هر قوم او ملیت کارګران شته، سپین ږیری کارګر او ځوان کارګر، ازبک کارګر او پښتون کارګر، هزاره او تاجک کارګر او ترکمن او پشه ای او نورستاني کارګر ټول سره یوځای په دوو پښو ناست دي څو یوځای کار ته ولاړ شي. اکثره دا کارګران د ساختماني برخې کارګران دي. دوي ځي چې په شیرپور، وزیراکبرخان، کارته سه او د کابل او د هیواد په نورو ولایتونو کې لوکس کورونه، غټ غټ بلډینګونه او لویې لويې ودانۍ، اپارتمانونه، هوټلونه او رسټورانټونه جوړ کړي. څوک شګه چڼ کوي، څوک خښته راوړي، څوک سمټ جوړوي، څوک روزمزدي کوي او څوک هم استادکار دی. دا ټول په ګډه دا ښایسته او فیشني کورونه او اپارتمانونه جوړوي، قصرونه آبادوي، خو په خپله کورونه نلري. ځینې یې هغه مسافرین دي چې له نورو ولایتونو څخه کار ته راغلي او په هغو کنډوالو کې ژوند کوي چې دوې ورته کور او یا کوټه وايي.

دلته زموږ په هیواد کې څو شتمن مافیايي کسان، هره ورځ ځمکه په ارزانه بیه اخلي او ورباندې ښارګوټي جوړوي. یو شتمن ۲۰۰ او دری سوه او حتی زر اپارتمونه لري، هغه اپارتمانونه چې د همدې کارګرانو د لاس په تڼاکو آباد شوي دي.  ځینې شتمن لسګونه ښارګوټي لري او په تلویزیونو کې یې د اعلاناتو یوه غوغا جوړه کړې ده. خو کارګران، وروسته له هغې چې دا کورونه او اپارتمانونه جوړوي، نور هیڅکله نشي کولاې د دې کورونو په درشل پښه کیږدي. زموږ د کارګرانو کورونه د دِه افغانان او قول آبچکان په شان سیمو کې او د غرونو په لمنو کې هغه پراتې جونګړې دي چې ورباندې نشو کولای د کور نوم کیږدو. ډیری کارګران قطعاً کورونه نلري او شپه او ورځ په کرایي ارزان بیه کورونو پسې سرګردانه دي. همدا دلیل دی چې په  کابل کې خلک د متل په توګه وایي: نان ګدا باش ولی خانه ګدا نه!

دا ښکاره خبره ده تر هغې چې کارګران له یو بل سره لاس ورنکړي، یو کارګري پیوستون رامنځته نکړي او د ظلم او تیري څخه د خپل خلاصون لپاره کوښښ ونکړي، نو همیشه به د نورو لپاره کورونه آبادوي خو په خپله به کورونه ونلري. کارګران هغه وخت کولاې شي خپل کورونه ولري چې د مزدورۍ کړۍ یې ماته کړې وي.

چرا بعضی از انسان ها پولدار و بعضی فقیر اند؟

زحمتکش عزیز! آیا گاهی به این فکر کرده ای که چرا در تمام زندگی رنج می بری، زحمت می کشی، تلاش می کنی، عرق می ریزی، خون دل میخوری؛ اما وضعیت زندگی ات نه تنها خوب نمی شه بلکه هر روز بدتر هم میشه؟ آیا به این فکر کرده ای که چرا بعضی ها خیلی زیاد پول داره و هر چه که آرزویش را بکنه به آن میرسه، اما تو با وجود کار زیاد و عرق ریختن حتی نمی توانی شکم خود و زن و فرزندت را سیر کنی؟ شاید پیش خود فکر کرده باشی که او از پدر پدر پولداره و مه از اول فقیر به دنیا آمده ام و یا شاید هم خود را به شکلی قناعت بدهی.

ولی ای زحمتکش عزیز، فقط بدان که همۀ انسان ها هزاران سال پیش هنگامیکه هنوز زندگی ابتدایی داشتند، یکسان زندگی می کردند. پولدار و فقیری وجود نداشت. همه با هم شکار می کردند، میوه جمع آوری نموده و بالاخره غذا پیدا می کردند و همه باهم یکجا غذای به دست آمده را  با مزه نوش جان می نمودند، چون همه یک قسم کار می کردند و یک قسم غذا می خوردند.  انسان ها در آن زمان هیچ وقت به این فکر نمی کردند که حق دیگران را دزدی کنن یا از حق خود زیادتر بگیرن و بخورن، چون به همه غذا می رسید.

اما وقتی که وسایل شکار پیشرفته شد و یکتعداد از انسان ها توانستند که بیشتر از دیگران شکار نموده و غذای بیشتری پیدا نمایند و یک تعداد دیگر بنابر مریضی و یا محیط طبیعی و یا هم وسایل کهنه نتوانستند شکار بیشتر نمایند، همین جا بود که میان زندگی انسان ها تفاوت به وجود آمد. آنانی که غذای بیشتر به دست می آوردند و آن را تقسیم نمی کردند، آهسته آهسته ثروتمند شدند و آنانی که غذای کمتر و گاهی روزها هیچ غذایی پیدا نمی کردند فقیر ماندند. آنانی که ثروتمند شدند تلاش کردند تا بیشتر ثروتمند شوند و تصمیم گرفتند که غذای کم فقیران را نیز چور و دزدی کنند.

  زمانیکه انسان ها شروع به حق خوری میکنن؛ جنگ ها شروع میشه، کشت و کشتار شروع می شه و یکی دیگری را به برده گی و غلامی می گیره.

 تا مدت ها سیستم برده گی بین انسان ها وجود داشت و هر روز خون هزاران انسان در اثر ظلم و ستم برده دارها به زمین می ریخت. برده دارها مثل حیوانات بالای برده ها از صبح تا شام کار می کردند و در آخر وقت نان بسیار کمی به آنان میدادند. انسان های زیادی در زمان برده داری در اثر ظلم و گرسنگی از بین رفتند.

بعد از اینکه ظلم و ستم بر سر برده ها زیاد شد، برده ها دست به قیام زدند که مشهورترین این قیام ها، قیام اسپارتاکوس بود. برده ها توانستند با این قیام ها بالاخره برده داران را نابود کنند. پس از نابودی برده داران، اربابان و خان ها به میان می آید که پولدار هستند، زمین دارند، گاو وگوسفند و مالچر دارند و تمام زمین های این خان ها و اربابان توسط دهقانان و بزگران کشت و درو می شود. دهقانان فقیر هستند ولی خان ها ثروتمند اند. دهقانان به مشکل نان پیدا می کنند ولی گدام های اربابان همیشه پر از غله می باشد. دهقان ها شب و روز بر روی زمین کار می کنند، عرق می ریزند، دست ها و پاهای شان زخمی زخمی می شه، اما زیادترین فایده را خان ها و اربابان می برن. در این جوامع اکثریت فقیر جامعه را دهقانان می سازن و اقلیت آن را کسانی می سازن که خودشان هیچ سهمی در کشت و کار ندارند، اما بیشترین گندم، جو، جواری، میوه و سبزی را آنان می گیرن.

به همین شکل در شهر ها نیز سرمایه دار کارخانه می سازه و پارک های صنعتی تاسیس می کنه. تعداد این سرمایه داران کم ولی تمام سهولت، امکانات، خانه های لوکس، نان خوب، لباس عالی، شفاخانه های مجهز، موترهای فیشنی  از آنان است. در مقابل کارگران که اکثریت را در  شهرها می سازن، نه کارخانه دارن، نه خانۀ خوب، نه لباس عالی و فرزندان شان از مریضی های بسیار خفیف می میرند، به خاطریکه پول ندارند تا دوا بخرند. کارگران بیشتر از سرمایه داران کار می کنن، شب و روزکار می کنن، دست های شان همیشه چرب و کثیف می باشه و همیشه پشت ماشین ایستاد می باشن، در حالیکه سرمایه دارا فقط نظارت می کنن و روز و شب شان به تفریح و مهمانی در هوتل های لوکس تیر میشه.  سرمایه داران به خاطری پول دار هستن که از نیروی کار کارگرا به شکل بی رحمانه استفاده می کنن، حق اصلی آنانرا نمی دهند و از معاش اصلی آنان دزدی می کنن. سرمایه دارا از بیکاری کارگرا استفاده غیر انسانی می کنن و از آنان می خواهند که در شرایط  سخت و با معاش کم کار کنن، در صورتیکه کارگرا حق اصلی یعنی معاش اصلی خود را تقاضا کنن، سرمایه داران آنان را از کار می کشن و همین جاست که سرمایه دار روز به روز پولدارتر میشه و کارگر روز به روز فقیرتر میشه.

حالا این مربوط به کارگران است که تا آخر می خواهند فقیر باشند یا می خواهند از فقر و تنگدستی خود را بیرون بکشند. اگر سر به زیر برای سرمایه دار کار کنن، هیچ وقت از فقر بیرون شده نمی توانن و اولاد شان نیز در فقر زندگی خواهد کرد، ولی اگر متحد شون، همدست شون، همصدا شون و هر کارگر، کارگر دیگر را برادر و خواهر خود فکر کنه و از حقوق یکی دیگه دفاع کنن و نگذارن که سرمایه دار حق اصل آنان را دزدی کنه، بالاخره روزی میرسه که دیگه فقر در زندگی کارگر دیده نشه و تمام انسانها زندگی برابر پیدا کنن.